ORDU Üniversitesi (ODÜ) Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Su Ürünleri Teknolojisi Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Aydın, iklim değişikliği, çevre kirliliği ve fakirleşme nedeniyle deniz suyunun ısınması nedeniyle Karadeniz’de balık stoklarında çöküş yaşandığını söyledi. Denizlerin özellikle yanlış avlanma yoluyla kullanılması.
1 Eylül’den itibaren av yasağının kalkmasıyla denize açılan balıkçılar, mavi sularda umduklarını bulamadı. Hamsi, mezgit, istavrit gibi diğer balık türleri de tezgahları neşelendiremeyince balık fiyatları hızla yükseldi. Artan fiyatlar karşısında vatandaşlar da balığa hasret kaldı. ODÜ Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Su Ürünleri Teknolojisi Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Aydın, yanlış avlanma, ısınma ve iklim değişikliği nedeniyle deniz suyundaki kirlilik nedeniyle Karadeniz’de balık stoklarında çöküş yaşandığını söyledi.
‘BALIK STOKLARIMIZ ÜZERİNDE AV BASKI VAR’
Prof., Bakanlık tarafından avlanma süresinin kısaltılması veya balıkçılıkta kota uygulanması gibi tedbirlerin alınmasıyla nüfusun canlandırılması gerektiğini belirtti. Aydın, “Karadeniz’de stoklarımızda bir çöküş var, bunun temel nedeni hedef dışı avlanma. Yıllardır stoklarımızda ciddi bir av baskısı var. Bu av baskısı nedeniyle stoklarımız azalmaya devam ediyor.” Bir popülasyonu doğru bir şekilde yönetmek için küçük bireylerin avlanmaması gerekir.” Ancak daha küçük bireyleri de avlıyoruz. Bu nedenle üreme yeteneği olmayan bu küçük bireyleri avlamıyor, yani yumurtlama şansı vermiyoruz. Gelecek nesillere yumurta ve yavru bırakmadıkları için stoklarımız her geçen gün azalıyor. Bu avlanmanın yanı sıra iklim değişikliği nedeniyle deniz suyunda yumurtlama şansı da vermiyoruz. Buna sıcaklık, çevre kirliliği ve denizlerimizin kötü kullanımı da eklenince durum daha da kötüleşiyor. Bu balık stoklarının toparlanması için üzerlerindeki av baskısının azaltılması gerekiyor. Bu durum artık bakanlık yetkilileri tarafından gündeme getirilmiş ve zamanla avlanma süresinin kısaltılması veya bazı balık türlerine kota uygulanması gibi önlemlerin alınması zorunlu hale gelmiştir. Düzenlemelerin mutlaka artık yapılması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
‘ARTIK BUNA DUR DEMENİN ZAMANI GELDİ’
Aydın, balıkçılıkla ilgili alınan kararların uygulama aşamasında sorunlar yaşandığını kaydederek, “Balıkçılığı düzenleyen ilgili bakanlığın aldığı kararlarda bir sorun yok ama uygulamada sorun yaşıyoruz. Artık büyük balıkçı reisleri bir araya gelerek balıkçılığın bu şekilde olmayacağına dair özdenetim kararı aldılar.” Daha iyi avlanmamız gerekiyor. Daha radikal kararlar almamız gerekiyor. Aksi halde Karadeniz çöküyor. Bu sene sadece hamsi değil, istavrit, palamut ve lüfer de var. Avcılık çok az ama bu artık bizi kurtaracak düzeyde değil. Bugün önlem almazsak, “En çok balıkçılar etkilenecek. Dolayısıyla artık buna bir son vermenin zamanının geldiğini düşünüyorum” dedi.
‘YILLIK BALIK TÜKETİMİMİZ 7 KİLODAN 5 KİLOYA DÜŞTÜ’
Türkiye’de kişi başına tüketilen balık miktarında azalma yaşandığını belirten Aydın, şöyle konuştu:
“Şu anda bile vatandaşların balık tüketim oranları düştü. Üretiyoruz, çiftçilik yapıyoruz ama bunların tüketimi artırmaya etkisi yok. Mesela Türk somonu üretiliyor. Ürettiğimiz Türk somonunun yüzde 90’ını yurt dışına gönderiyoruz. Bir millet olarak neredeyse balık yiyemiyoruz. Bu avcılıktır. “Bu böyle devam ettiği sürece Türk insanı gün geçtikçe daha az ve daha pahalı balık tüketmeye başlayacak. Daha önce Türkiye’de yıllık ortalama tüketimimiz 7 kilo civarındaydı. Günümüzde bu oran 5 kilograma kadar düştü. Bu tüketim oranının daha da düşeceğini düşünüyorum.”
